Sau lúa, ngô là cây trồng đã và đang được Học viện Nông nghiệp Việt Nam không ngừng nghiên cứu, phát triển, áp dụng tổ chức sản xuất theo hướng tiết kiệm công lao động và cơ giới hóa. Một trong số đó phải kể đến giống ngô lai đơn VNUA36 – đây có thể được coi là giải pháp kỹ thuật phù hợp cho mục tiêu nêu trên.

VNUA36 là giống ngô lai đơn do phòng Nghiên cứu Cây trồng cạn – Viện Nghiên cứu & Phát triển Cây trồng tạo ra năm 2015.

Giống ngô lai lá đứng VNUA36 khi trồng thử nghiệm

Giống ngô này là tổ hợp là con lai đơn giữa dòng bố B6 và dòng mẹ B3. Dòng mẹ (B3) được chọn lọc cá thể phân ly từ quần thể lai ba dòng (GT17.145111xMo17)xBA2412.111. Dòng Mo17 và BA2412.111 là hai dòng ngô tẻ nguồn gốc Mỹ, đã được duy trì và chọn lọc ở Việt Nam từ 2012; GT17.145.111.6 là dòng ngô tẻ được rút ra từ quần thể thu phấn tự do giống ngô Khẩu Lương của Việt Nam. Dòng bố (B6) được chọn lọc cá thể phân ly từ quần thể giống ngô lai số175 có nguồn gốc Trung Quốc. Qua quá trình tạo dòng và lai tạo tổ hợp lai VNUA36 thực hiện từ vụ Xuân 2012 đến hết vụ Thu Đông 2014 tại Viện Nghiên cứu và Phát cây trồng.

Kết quả đánh giá thử nghiệm cho thấy đây là giống ngô có triển vọng, khả năng sinh trưởng phát triển tốt trong điều kiện miền Bắc Việt Nam, độ đồng đều cao, thời gian sinh trưởng trong vụ Thu Đông là 92-95 ngày; vụ Xuân là 105-107 ngày. Chiều cao cây từ 220-230cm, chiều cao đóng bắp từ 105-115cm. Giống có khả năng chống chịu tốt với các loại sâu bệnh hại chính, chống đổ tốt, bộ lá gọn nên có thể trồng mật độ cao (8,3 vạn/ha), độ tàn lá muộn, năng suất đạt từ 8,3-8,5 tấn/ha.

Trong khuôn khổ thực hiện dự án Phát triển sản xuất giống ngô lai VNUA36 tại các tỉnh phía Bắc do nhóm Nghiên cứu mạnh Cây màu thực hiện, vụ Xuân 2021, hai mô hình tương ứng với hai điểm trình diễn thử nghiệm giống ngô VNUA36 với quy mô 2 ha/điểm được trồng tại các tỉnh Phú Thọ và Nghệ An.

Tại Phú Thọ, mô hình trình diễn nhỏ tại 2 điểm xã Bằng Giã và xã Lâm Lợi huyện Hạ Hòa được các hộ tham gia đánh giá cao so với một số giống ngô được trồng trước đây. Chất lượng hạt giống tốt nên ngô VNUA36 gieo mọc nhanh, mọc đều, không khuyết mật độ. Cây ngô sinh trưởng khỏe, ít nhiễm sâu bệnh và có nhiều điểm khác biệt như bộ lá đứng gọn, xanh bền. Bắp ngô to và đầy hạt. khả năng chống đổ tốt.

Giống ngô lai VNUA36 được lai tạo từ nguồn vật liệu mới theo hướng gọn cây, dễ trồng với mật độ dày, dễ thu hoạch, dễ tẽ hạt, giảm thiểu tối đa việc sử dụng nhân công trực tiếp; phù hợp với hướng sản xuất ngô cơ giới nhằm giảm giá thành sản phẩm. Giống ngô lai VNUA36 có nhiều đặc tính khác hẳn so với các giống ngô đang lưu hành trên thị trường. Hiện nay, Viện Nghiên cứu và Phát triển Cây trồng đang tiếp tục triển khai mở rộng diện tích trồng giống ngô tại khu vực trung du miền núi phía Bắc và khu vực bắc Trung bộ với sự đồng hành của Công ty TNHH Hạt giống Việt (Vietseed).

Mô hình thử nghiệm giống ngô VNUA36 tại Lâm Lợi, Hạ Hòa, Phú Thọ vụ Xuân 2021

Thu hoạch bắp VNUA36 vụ Xuân 2021

Viện Nghiên cứu và Phát cây trồng và Vietseed đã ký kết thỏa thuận hợp tác cho việc khai thác và sản xuất hạt giống F1 nhằm mở rộng vùng sản xuất ngô VNUA36 trong thời gian chờ đợi giống được công nhận lưu hành theo quy định của Luật Trồng trọt mới.